اگر نیلینگ، تصرف عدوانی، تلقی شود، در این صورت مالکین ساختمان مجاور کارگاه علاوه بر دادخواست حقوقی، می‌توانند به طرح شکایت کیفری نیز اقدام نمایند.

در “جنبه کیفری” موضوع، شاکی باید صرفا “مالک و دارای سند مالکیت” باشد ولی در “جنبه حقوقی” فقط سبق (تقدم) تصرف شخص به‌عنوان دلیل مالکیت، کافی است.

به‌عبارت‌دیگر در “دعوای حقوقی” این بحث، حتی مستاجر و سرایدار ساکن در ملک مجاور نیز می‌توانند علیه همسایه متجاوز و متصرف (در این بحث مالک یا سازنده ملک در دست احداث) اقامه دعوی کنند.

برای این کار لازم است ابتدا “تامین دلیل” انجام و “اظهارنامه رسمی” به همسایه متجاوز ارسال گردد و سپس برای اخذ “دستور تخلیه ید” (در اینجا حذف میخکوبی‌های صورت گرفته در زیر ملک همسایه) و “جبران خسارت وارده” (تغییر وضعیت خاک زیر ملک، ترک‌ها یا نشست‌های احتمالی در دیوارها و ساختمان و غیره)، “اقامه دعوی” صورت پذیرد.

لذا اخذ مجوز و رضایت نامه همسایگان و کلیه مجاورین حقیقی و حقوقی یکی از مهم‌ترین مراحل پیش از شروع عملیات ساختمانی می‌باشد.

اگر بدون رضایت محضری هم‌جواری‌ها اقدام به اجرای عملیاتی همچون نیلینگ شود، مالکین آن زمین می‌توانند به دو روش زیر بر علیه سازنده اقامه دعوا کنند؛

شکایت حقوقی: همسایه با مراجعه به دادگاه عمومی و جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری از سازنده شکایت کرده و مدعی می‌گردد که چنانچه بعدها بنده بخواهم در زمین خودم ساختمانی اجرا کنم، هزینه باز نمودن این نیل‌ها A ریال می‌گردد. (که هزینه‌های اخذ شده در چندین پرونده مشابه در سال 95 حدود یک میلیارد تومان بوده است)

شکایت کیفری: همسایه با مراجعه به دادگاه کیفری و جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری از سازنده شکایت کرده و مدعی می‌گردد که به زمین و حرز او تجاوز گردیده است (مانند دزدی که بدون اجازه و رضایت صاحب‌ملک وارد خانه‌ی او می‌شود) و درنتیجه در اولین مرحله برای کارفرما یا در صورت وجود مجری صاحب صلاحیت مندرج در پروانه، برای مهندس مجری قراره تعقیب صادر کرده و در پی آن نامبردگان را بازداشت می‌کنند.

• اگر همسایه حاضر به دادن رضایت محضری نشود؛

به هیچ عنوان توصیه به استفاده از روش‌هایی همچون نیلینگ نمی‌شود.

• اگر همسایه حاضر به دادن رضایت محضری شود، کارفرما یا مجری صاحب صلاحیت می‌بایست در متن رضایت‌نامه محضری و مصالحه این بند را حتما لحاظ کند؛

مالک ملک مجاور (رضایت دهنده) متعهد می‌گردد درصورتی‌که ملک خود را در آینده به شخص ثالثی واگذار نماید، حتما خریدار را از موضوع مطلع کند و همچنین به وراث خود نیز اطلاع دهد.

خسارت در موضوع نیلینگ و انکراژ می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• برطرف نمودن آثار ظاهری ناشی از عملیات نیلینگ و انکراژ در املاک مجاور ­سازه ه­ای، معماری، تاسیساتی و غیره
• اخذ مبلغی به ­عنوان اجاره بهاء یا غرامت (معمولا برای حدود 15 تا 20 سال بسته به نظر کارشناس رسمی دادگستری) بابت استفاده از حجم خاک زیر املاک مجاور.

بنابراین درصورتی‌که طراح سازه جهت گودبرداری، روش نیلینگ را طرح نموده باشد، توصیه می‌گردد که ناظر قبل از تائید فرم شروع به کار، از مالک یا سازنده، رضایت­نامه محضری کلیه مالکین پلاک‌های مجاور را درخواست نماید.

نکته مهم در متن رضایت نامه محضری و مصالحه فوق این است که مالکین پلاک‌های مجاور (رضایت دهندگان) متعهد شوند که در صورت واگذاری ملک خود به شخص دیگر و یا وراث خود، حتما خریدار و وراث را از این رضایتنامه محضری و مصالحه مطلع نمایند.

اگر همسایگان پلاک‌های مجاور به هیچ ­عنوان حاضر به رضایت در خصوص انجام عملیات نیلینگ نشوند، لازم است مالک ضمن مراجعه به مهندس محاسب، درخواست طراحی روش مناسب دیگری جهت گودبرداری و پایدارسازی هم­جواری ­ها به عنوان جایگزین روش نیلینگ نماید و بعد از طی مراحل اداری، مهندس ناظر فرم شروع به کار را صادر نماید.